30 jun 2021

In ons kot | Elisabeth Borgermans

In deze serie laten we makers aan het woord die bij ons in residentie zijn.

© Nick Chesnaye

Uit de Grote zaal klinken sierlijke strijkers en dan weer scheurende gitaren: Elisabeth Borgermans werkt in de Brakke Grond aan Zäsur. Ze plaatst Mahler naast black metal, en beweegt zich door een gebroken landschap van artistieke werelden die elkaar tegenspreken en samenvallen.

Door Lies Mensink

---

Wie is Elisabeth?

“Ik ben een dansmaker en choreografe; in mijn werk vertrek ik altijd vanuit de logica van het dansende lichaam om materiaal te maken. Met het lichaam schrijf ik als het ware zinnen in de ruimte. Maar ik laat me ook inspireren door filosofische concepten, muziektheorie, literatuur - de structuren van andere kunstvormen. Ik combineer dat alles in mijn werk om een ervaring te creëren die alle zintuigen aanspreekt, het intellect en hopelijk ook de emotie van het publiek.”

Wat zijn thema’s in je werk?

“Op dit moment is dat de vraag naar verandering door de tijd heen. Veranderingen binnen het lichaam zelf; verandering in relatie tot anderen, maar ook verandering op sociaal en politiek niveau. Ik ben in Zäsur benieuwd of verandering mogelijk is zonder een breuk, en of het idee van breken een functie kan hebben in verandering. Dat vertaalt zich naar een esthetiek van collage en montage, geen lineaire maar een gebroken esthetiek.”

“Ik ben geïnteresseerd in revolutionaire krachten en de breuklijnen in de geschiedenis. De twintigste-eeuwse Marxistische politica Rosa Luxemburg vind ik erg inspirerend: zij stelt dat revolutie en ontwikkeling geen tegengestelde krachten zijn, maar dat ze juist samenspelen als motors van verandering. Dat is het idee dat ik nu uitwerk in relatie tot dans, muziek en poëzie.”

© Nick Chesnaye
© Nick Chesnaye

Je bent sinds vorige week zondag in de Brakke Grond, wat onderzoek je hier?

“We onderzoeken vooral de muzikale component: tot nu toe heb ik vooral gewerkt met bestaande muziek van Gustav Mahler waarop we een beweging hebben gechoreografeerd, en ik heb inspiratie gehaald uit Black Metal…”

…Gustav Mahler en Black Metal?

Elisabeth schiet in de lach: “Ja haha, daar kwam de breuk al tot uiting. Ik had veel zin om wijd uiteenlopende esthetiek en materialen met elkaar in verbinding te brengen. Ik combineer Gustav Mahler, black metal en het werk van de Duits lyrische dichter Friedrich Hölderlin; welk verhaal komt naar voren als ik dat allemaal bij elkaar plaats?”

“Je hebt Gustav Mahler, en je hebt Elisabeth. Elisabeth denkt iets over Gustav Mahler en daar maakt ze een choreografie over. Dat op zichzelf is al een boeiend gegeven. Nu is die relatie niet meer zo binair, maar...” Elisabeth maakt wild golvende armbewegingen “...er komt nu altijd iets doorheen gereden, iets anders, dat ik niet voorzien had. Dat is heel leuk!”

"Ik werk samen met Alain Franco: een muziekdramaturg, muzikant en componist, daardoor is het bronnenmateriaal nog groter geworden. Er zit nu ook Alban Berg in, Rosa Luxemburg, Yvonne Rainer, Straub, filmmakers en er worden ook nog andere kunstvormen aangehaakt.”

©  Nick Chesnaye
© Nick Chesnaye

Hoe ga je te werk bij een residentie, hoe bereid je je voor?

“Thuis doe ik heel veel research, maak schema’s en plan in wat ik op iedere dag wil doen. Maar vanaf het moment dat ik in de residentie aankom, laat ik die planning los. Deze ligt niet op mijn bureau, maar is een soort achtergrondgeluid geworden. In de studio begin ik toch wel te meanderen van het ene naar het andere.”

Wat is belangrijk bij een residentie?

“Dat er de mogelijkheid is om in een bepaalde concentratie te komen. Juist omdat er in de wereld zoveel afleiding is, vind ik het soms moeilijk om mij heel lang op iets te kunnen concentreren. Dan is een residentie geweldig, omdat je de tijd en de ruimte krijgt om echt in iets te duiken.”

© Nick Chesnaye
© Nick Chesnaye

Wat hoop je uit deze residentie te halen?

“Ik hoop dat de muzikale score een vastere vorm aanneemt. Vrijdag is er een besloten toonmoment. Na een residentie bij Dans Brabant in Tilburg heb ik ook een toonmoment gedaan, maar nog met een livestream. Dat was zo raar: je werkt met camera’s en je weet niet wie er kijkt. Achteraf druppelden er gelukkig positieve reacties binnen, dus dat was heel leuk. Nu heb ik veel zin om het live te tonen en erover in gesprek te gaan – ik ben benieuwd naar de reacties!”

Elisabeth is nog in residentie in de Brakke Grond tot zondag 4 juli. Daarna neemt ze haar Black Metal/Mahler playlist mee naar een residentie in de Warande in Turnhout. Zäsur gaat op 11 september in première tijdens C-TAKT Festival in C-mine.