14 apr 2021

In ons kot | Nora Ramakers

In deze serie laten we makers aan het woord die bij ons in residentie zijn.

© Alex Heuvink

Deze week in residentie: Nora Ramakers. Zij werkt met performer Luca Bryssinck aan haar voorstelling I LOVE NATURE, die op locatiefestival Oerol op Terschelling in première zal gaan.

Door Lies Mensink

---

Een halfjaar geleden verhuisde de Nederlandse theatermaker Nora Ramakers naar Antwerpen. “Ik vond het Nederlandse theaterlandschap hoofdelijk en rationeel en merkte dat ik in het Vlaamse landschap meer poëzie en zachtheid kon vinden.” Voor deze residentie keert ze weer terug naar haar geboorteland, en vindt er hopelijk een even zachte landing in ons Vlaamse cultuurhuis.

We spreken Nora in de Tuinzaal met uitzicht op de binnentuin. Dat is niet toevallig: “We maken een voorstelling over de natuur, dus het voelt logisch om met de kijkrichting naar buiten te werken. Straks op locatie vormt die natuur ook onze achtergrond, ons decor.”

Wat betekent een residentie voor jou?

“Het betekent de tijd krijgen om je in iemands huis te laten inspireren, zonder de druk van een presentatiemoment…” Nora lacht. “Wat ik het fijne vind aan resideren is dat het vaak over relatief korte en intensieve periodes gaat, waardoor je je proces fysiek verplaatst in tijd en ruimte. Zo blijft het in beweging. We kwamen net uit België, nu zitten we hier in een heel andere stad met andere mensen en ook letterlijk in een andere ruimte.”

© Alex Heuvink
© Alex Heuvink

Waar werken jullie aan in deze residentie?

“We zijn een solo aan het maken: een monoloog over een vrouw die haar liefde voor de aarde bezingt – niet letterlijk want er wordt niet gezongen. We zijn geïnspireerd door lyrische taal en liefdesmonologen, zoals de ‘Visioenen’ van Hadewijch, een dertiende eeuwse dichteres die heel verheven haar god beminde. Op de manier waarop zij een mannelijke god bezong, willen wij nu de natuur te bezingen.”

Het werk van Nora Ramakers is radicaal en zoekt altijd naar een lichte vorm van provocatie. Activistische thema’s als ecofeminisme en ecoseksualiteit, verpakt ze in lyrische en poëtische teksten. Haar performer Luca is daarentegen van iedere verpakking ontdaan, in een ultieme ode aan de natuur gaat ze de gehele voorstelling in niets dan eigen huid gekleed.

“De voorstelling wordt een lange liefdesverklaring aan de natuur, maar ook een erotische liefdesverklaring. Dat is het moeilijkste: hoe kunnen we het seksuele inzetten zonder dat performer Luca zich onveilig voelt? Hoe kan het een romantische ode zijn waarin erotiek een ondertoon is in plaats van een ‘ik masturbeer met een stuk mos, want dat gaat de aarde redden.’”

Welke thema’s houden je bezig?

“Ecofeminisme en ecoseksualiteit spelen een grote rol in dit maakproces. Het ecofeminisme is een stroming binnen het feminisme die stelt dat de onderdrukking van de vrouw en de onderdrukking van de aarde veroorzaakt worden door dezelfde patriarchale en neoliberalistische systemen. Ecoseksualiteit zou je kunnen zien als de uitvoering van die theorie: we moeten de aarde niet langer zien als een moeder of als iets dat altijd maar blijft geven, maar als een persoon of subject dat we lief kunnen hebben. Dat ben ik in deze voorstelling aan het onderzoeken: hoe doe je dat? En hoe voorkom je dat je daarmee in een esoterische ironie terecht komt? Een wereld die we aan de ene kant graag willen omarmen, maar die aan de andere kant bij een groter publiek al snel vragen of afstand oproept.”

© Alex Heuvink
© Alex Heuvink

Hoe ga je deze residentie te werk?

“In het begin werkten we vanuit improvisaties of opdrachten om materiaal te creëren. We hebben veel gewerkt vanuit muziek: Luca speelt dwarsfluit in de voorstelling. Ze luistert naar de geluiden buiten en maakt via haar dwarsfluit contact met de natuur. Inmiddels ligt er al genoeg tekst, dus aan het begin van de repetitie lezen we die samen en gaan daarna de vloer op.”

Heb je een bepaald ritueel?

“We doen altijd een meditatie en yogasessie voordat we ons in de repetitieruimte installeren. Dat is ook wel een soort ritueel.” Nora wijst naar een grote kleurrijke fitness bal. “Die bal is ons gehele decor en die moet altijd onhandig leeg en opgepompt.”

Na hun residentie in de Brakke Grond verruilen Nora en Luca het uitzicht van onze tuin voor de natuur van Terschelling. Ze stappen met hun fitnessbal de boot op en brengen hun lofzang voor de natuur in een bosrijk landschap om verliefd op te worden.