“Ik kom vanuit de autonome beeldende kunst en dat is echt een vrijplaats waar alle categorieën kunnen samenvallen. Ik voelde in ieder geval geen grens qua medium. Ik ben op de academie al gauw geïnteresseerd geraakt in sociaal gedrag op straat en dat kun je op verschillende manier vastleggen. Een videocamera of fotocamera is alvast een heel handig medium daarvoor, dus dat heb ik vrij snel gepakt om te documenteren wat ik zag. Ook maak ik tekeningen en notities.”

“Om uiteindelijk een verhaal te vertellen, maak ik intonaties met die foto’s. Maar al snel merkte ik dat als ik live lezingen gaf en mijn materiaal toonde en erbij vertelde, dat dat ook goed werkte. Dus dat is steeds meer onderdeel geworden van mijn werk. Eerder stond ik meer bekend als fotograaf, maar dat live aspect is nu eigenlijk steeds meer naar de voorgrond getreden.”

“Ik doe in principe hetzelfde als wat ik al wilde doen. Dat wil zeggen een live video-essay op basis van mijn onderzoek in Lourdes, maar dan online. Het verhaal blijft in principe hetzelfde. Ik vertel hoe ik in Lourdes ben beland, hoe ik de dingen heb vastgelegd, wat mijn zoektocht was en wat mijn vragen waren. Wat ik voornamelijk doe met zo’n live essay is dat ik het publiek meeneem in mijn manier van kijken. Ik bouw langzaam het verhaal op en ik stuur de blik van het publiek, door aan te geven waar ík naar kijk. Ik heb in dit video-essay bijvoorbeeld op een gegeven moment een lang fragment, en daar zeg ik niks bij. Op dat moment heb ik het publiek al zo lang deelgenoot gemaakt van mijn blik, dat ik weet dat jullie zien wat ik ook zie.”

“In principe kwam ik daar gewoon aan en wist ik in eerste instantie niet waar ik me op moest focussen. Het is een plek waar ik niet bekend mee ben en het is ook een heel beladen plek. Het is niet een neutraal plein in een stad, maar natuurlijk wel ‘Lourdes’, een beroemd pelgrimsoord. Het katholieke geloof hángt daar in de lucht, zeg maar. Ik voelde eerst ook een afstand, maar op een gegeven moment zie je van die humoristische, humane gebaren en dan wordt het ineens veel toegankelijker. Van een afstandelijke observator word je dan steeds meer ook een onderdeel van die plek.”

“Zo’n plek heeft een heel strakke dagroutine. Zo begint er ’s morgens om 8 uur een mis en elke avond om 21 uur de Mariaprocessie. En iedereen heeft zijn eigen persoonlijke reden om er te komen. Dan is het heel mooi als dat doorbroken wordt door aardse, praktische en menselijke zaken. Of eigenlijk onhandigheden. Je wil bijvoorbeeld bidden en moet dan je handen vrijhouden, maar je hebt een paraplu in je hand, dus die hang je dan maar over je arm en die hangt dan weer in de weg. Het is precies dát waarom het geloof, of in ieder geval dat mensen geloven, mij toch een soort van overtuigt. Ik kan niet zoveel met katholieke regels, maar wel als je het bekijkt op menselijk niveau en wat het met mensen doet. En als je dan die twee dingen ziet in één moment, is dat waar het om gaat.”

“Ik moet m’n werk nu vooral qua vorm aanpassen. Online heb je met kaders te maken waarbinnen je verhaal moet vertellen. Live werk ik dan met projecties in de ruimte en dan verdwijnt dat kader. Het is meer technisch. Ik vind het jammer dat ik nu moet nadenken over vormgeving. Het is even een andere manier van denken, maar het verhaal en de inhoud blijf in principe hetzelfde. Het heeft mijn praktijk niet wezenlijk veranderd. Het is jammer dat het nu even zo moet en dat de uitwisseling tussen mij en het publiek nu even niet kan.”

“Inhoudelijk ben ik hierdoor wel geïnspireerd geraakt. Omdat mijn werk natuurlijk gaat over gedrag in de openbare ruimte. Omdat dat gedrag nu zo veranderd is, heeft dat voor mij aanleiding gegeven om aan de slag te gaan met die verandering. Ik heb hier tijdens de eerste lockdown ook onderzoek gedaan in Amsterdam. En wat ik merkte was dat mensen ineens heel erg open stonden voor praatjes. Ze hadden misschien de tijd, waren minder gehaast en het was allemaal nog nieuw, dus mensen waren heel nieuwsgierig en gul in het reageren. Ik heb toen ook meer een interviewstijl ontwikkeld, die ik later ook heb kunnen gebruiken in Lourdes.”

“Naast dat ik meer de mogelijkheid had om meer op mensen af te stappen, was Lourdes nu ook heel overzichtelijk, nu het door corona helemaal niet druk was. Dus voor mij was dat ideaal om het mechanisme en die structuur te kunnen observeren. Dat werd nu ineens heel zichtbaar. In normale omstandigheden was het voor mij waarschijnlijk veel te druk geweest om überhaupt iets te kunnen zien. Dus op werkgebied was het eigenlijk echt een te gekke tijd!”