Interview 
01 nov 2023

In gesprek met | Samah Hijawi

De Brakke Grond sprak met kunstenaar en onderzoeker Samah Hijawi die tijdens Museumnacht bezoekers verwelkomt in The Za’tar Room غرفة الزعترi.

Museumnacht Amsterdam 2023

Bij de Brakke Grond staat Museumnacht 2023 in het teken van de uitwisseling van liefde voor gemeenschap, erfgoed en identiteit.

[For English please scroll down]

De Brakke Grond sprak met kunstenaar en onderzoeker Samah Hijawi die tijdens Museumnacht bezoekers verwelkomt in The Za’tar Room غرفة الزعترi. In haar multimediale werk onderzoekt Hijawi onder andere het vermogen van kunst om de geschiedenissen van Palestina waar te nemen en weer te geven. Eten en koken en de bijbehorende verhalen en verbintenissen zijn belangrijke thema’s in Hijawi’s praktijk.

“We komen dit idee tegen in kant-en-klaar eten dat we kopen in winkels, waar het etiket ons vertelt dat het brood ‘met liefde is gemaakt’.”

Samah Hijawi

De titel en het concept van het Museumnachtprogramma bij de Brakke Grond is Trading love. Wat betekent dit voor jou of in jouw praktijk?

“Voor mij resoneert Trading Love met mijn onderzoek naar eten op twee manieren. Enerzijds ben ik nieuwsgierig naar hoe liefde een essentiële rol speelt in het proces van het klaarmaken van eten binnen de vrouwelijke ruimte van de keuken thuis. Als fundamenteel onderdeel van de relatie tussen ouders en hun kinderen zijn zorg en liefdevolle aandacht niet alleen mechanische handelingen, maar ook energetische uitingen. In voedselbereiding wordt de liefdesenergie van het ene lichaam naar het andere overgedragen door het eten. We komen dit idee tegen in kant-en-klaar eten dat we kopen in winkels, waar het etiket ons  vertelt dat het brood (of wat het voedsel ook is) ‘met liefde is gemaakt’. Dit deed me dieper nadenken over liefde als een essentieel ingrediënt in voedselbereiding.

Anderzijds ben ik in mijn werk verliefd op de planten die voedingsstoffen en heling brengen,  en ons eten veel smaak geven. De zaadjes van kruiden en specerijen zijn een essentieel onderdeel van het verhaal van migratie. Door de geschiedenis heen werden specerijen verhandeld, en hebben culturen zich verbonden in de loop van de tijd en over geografische grenzen heen. Ik ben onder de indruk van hoe een snufje sesam of oregano zoveel smaak kan brengen. Tegelijkertijd dragen de planten en hun zaden herinneringen met zich mee aan de landen waarin ze groeiden: aan de aarde, de bacteriën, de dierenpoep, het water en de handen van mensen die ze verwerkten. Door deze kleine ingrediënten kunnen werelden zich ontvouwen, en ongelooflijke verbindingen worden gelegd die laten zien hoe we allemaal met elkaar verbonden zijn. Sterk verbonden zijn met andere wezens en niet-wezens moet op de een of andere manier liefde zijn, toch?”

“Sterk verbonden zijn met andere wezens en niet-wezens moet op de een of andere manier liefde zijn, toch?”

Samah Hijawi

Waarom is eten zo belangrijk in je praktijk?

“Ik had altijd al een nieuwsgierigheid naar eten, en ik hield van koken, maar ik verwierp deze liefde omdat westerse feminisme in de jaren ‘1980, toen ik opgroeide, vrouwen opriep tot het opgeven van het werk in de keuken, wat ik deed! In de afgelopen jaren, sinds ik mijn project over eten ben begonnen, besefte ik dat dit een gevaarlijke stereotypering was, omdat het bereiden van voedsel eigenlijk alles bevat wat essentieel is voor het leven. Om te beginnen is het een immateriële ontastbare geschiedenis van kennis die door generaties (van voornamelijk vrouwen) is doorgegeven over vele aspecten van het leven. De geschiedenis van ons eten bevat kennis over landbouw en seizoenen, voedingswaarden en gezondheid, creativiteit en chemie die in combinaties die ongelooflijke smaken creëren, verhalen over migratie en de uitwisseling van kennis en cultuur, en familiebanden. Dus om het kort te houden, voedsel is voor mij een metafoor voor verzet tegen kapitalistische manieren van denken en leven, en het belichaamt feminisme vanuit een andere invalshoek.”

“Voedsel is voor mij een metafoor voor verzet tegen kapitalistische manieren van denken en leven, en het belichaamt feminisme vanuit een andere invalshoek.”

Saham Hijawi

Je werk omvat veel verschillende genres en vormen: astrologie, academisch werk en je multidisciplinaire artistieke praktijk. Kun je ons iets vertellen over hoe je naar de relatie tussen deze verschillende disciplines kijkt?

“Ik moet toegeven dat het nog steeds een beetje vreemd voor me is om mijn e-mails te ondertekenen met ‘PhD, Kunstenaar, Schrijver en Astroloog’. Maar het is waar dat al deze aspecten essentieel zijn voor hoe ik mijn ideeën uitdruk. In mijn vormende jaren ben ik opgeleid als schilder, dus de visuele interpretaties in mijn werk zijn erg belangrijk voor me. Na verloop van tijd merkte ik dat ik altijd terugging naar de geschiedenis om te begrijpen hoe we tot het hedendaagse moment zijn gekomen. Geschiedenis is in essentie een manier om een verhaal te schrijven. Het behalen van mijn PhD (afgelopen september) leerde me discipline om een onderwerp te onderzoeken, en tegelijkertijd bood het me de ruimte om mezelf af te vragen wat ik persoonlijk als 'wetenschappelijk' onderzoek zou beschouwen. 

De titel van mijn PhD-onderzoek luidt: "Chicken Scribbles and the Dove that Looks like a Frog" (Kippengekrabbel en de duif die op een kikker lijkt). Het is een verkenning van performatieve praktijken en collagetechnieken om koloniale representaties van Palestina in kunst en populaire cultuur te deconstrueren.

Werken als kunstenaar op PhD-niveau gaf me de vrijheid om te experimenteren met vormen die mensen in het 'wetenschappelijke' veld niet hebben. Die vrijheid heb ik genomen! Astrologie was iets wat me aan het hart lag sinds mijn tienerjaren, maar destijds werd het niet als een serieuze discipline beschouwd. Op een gegeven moment, ongeveer vijf jaar geleden, moest ik beslissen wat ik met deze 'interesse' wilde doen. Ik vond het niet langer bevredigend om mijn vrienden oppervlakkige antwoorden te geven over hun sterrenbeelden, omdat ik wist dat astrologie veel ingewikkelder was dan dat. Dus besloot ik dieper te graven, en hoe meer ik leer, hoe meer het mij en de mensen die bij mij komen voor consultaties, een andere manier biedt om te begrijpen hoe we op energetisch niveau opereren. In mijn artistieke werk brengt het een onverwacht verhaal en een andere taal over hoe we verbonden zijn met zowel planten als het heelal.”

Body of Oregano - Samah Hijawi
Body of Oregano - Samah Hijawi

Naar aanleiding van Trading Love, waarin de uitwisseling van liefde voor gemeenschap, erfgoed en identiteit centraal staat, organiseert de Brakke Grond een fundraiser voor Artsen zonder Grenzen in Gaza. Koop een van de vier kunstwerken van Samah Hijawi waarin ze de titels reproduceerde van werken van Palestijnse kunstenaars uit de jaren 1960 - 1990. De Za’tar-posters die Samah Hijawi maakte bij haar onderzoek naar het populaire kruidenmengsel zijn ook te koop.

English

At the Brakke Grond, Museum Night 2023 is dedicated to the exchange of love for community, heritage, and identity. The Brakke Grond spoke with artist and researcher Samah Hijawi, who welcomes visitors to The Za'tar Room غرفة الزعترi during Museum Night. In her multimedia work, Hijawi explores, among other things, the ability of art to perceive and represent the histories of Palestine. Food and cooking, along with their associated stories and connections, are important themes in Hijawi's practice.

The title and concept of the Museumnight program at de Brakke Grond is ‘Trading Love’. What does this mean to you, or in your practice?

“For me, trading love resonates with my research on food in two ways. On the one hand, I am curious about how love plays a vital part in the food-making processes within the feminine space of the home kitchen. As a fundamental part of the equation between parents and their children, nurture and care are not only mechanical acts, they are also energetic ones that are expressed in different ways. In food making, the ‘love energy’ is passed on through the food from the body of one person, to the body of the other. We actually encounter this idea when we buy ready-made foods, where brands tell us that the bread (or whatever the food is) has been ‘made with love’. This made me think more deeply about Love as a vital ingredient in food preparation.”

“On the other hand, in my work I am in love with the plants that bring nutrition and healing, as well as so much flavour to the food on our table. The small seeds of herbs and spices are an essential part of the story of migration. Spices were traded throughout history, and it is through them that cultures connected over time, and across geographies. I am in awe at how a small sprinkle of sesame or oregano can bring so much flavour. At the same time they carry a memory of the land, bacteria, animal poop, the water and traces of the skin of hands of the people in the countries they grew in. Through these small ‘ingredients’ worlds can unfold, and incredible connections can be made on how we are all interconnected. Being strongly connected with other beings and non-beings must be love in some form, right?”

Why is food so important in your work?

“I always had a curiosity about food, and I loved cooking, but I rejected this love because when I was young in the 80s, Western-led feminism called for women to abandon their work in the kitchen. Which I did! In the last years since I started my project on food, I realized that this was a dangerous trope, because the act of food making in fact carries all that is essential to life. For starters, it is an intangible history of knowledge passed on through generations (of mostly women) about many things. It holds knowledge of farming and seasons, of nutrition and health, of creativity and chemistry in combinations that make astounding flavours, of stories of migration and the exchange of knowledge and culture, and of family connections. So, to keep it short, food for me has become a metaphor for resisting capitalist ways of thinking and living, and it embodies feminism from a different angle.”

Your work spans a lot of genres and forms. Astrology, academic work and your multidisciplinary artistic practice. Could you tell us a bit about how you look at the relationship between these different disciplines?

“I will admit that it is still a little strange for me to sign my emails with ‘PhD, Artist, Writer, and Astrologer’. But it is true that all of these are essential to how I express my ideas. In my formative years I was trained as a painter, so the visual interpretations in my work are very important to me. In time, I also found myself going back to history again and again to understand how we arrived to the contemporary moment. History is essentially a form of writing a story. The accomplishment of actually finishing a PhD (last September) taught me discipline to pursue a topic, and at the same time it gave me the space to ask myself what I would personally consider ‘scientific’ research. 

The title of my PhD thesis is ‘Chicken Scribbles and the Dove that Looks like a Frog.’ It is an exploration of performative practices and collaging techniques in deconstructing colonial representations of Palestine in art and popular culture. Working as an artist at PhD level gave me the liberty to experiment with forms that people in the ‘scientific’ field do not have. I took that liberty! Astrology was something close to me since I was a teenager, but at that time it was not a discipline to be taken seriously. At some point five years ago, I needed to decide on what I wanted to do with this ‘interest’. It was no longer satisfying for me to give my friends superficial answers about their astrological sign, because I knew that astrology was much more complicated than that. So, I decided to dig deeper, and the more I learn, the more it offers me and the people who come to me for consultations, another way of understanding how we are operating energetically. In my artistic work, it brings an unexpected story, and a different language about how we are interconnected with plants as well as the cosmos.”

Museumnacht

Curator Zeynep Kubat bracht artistieke projecten samen die de verwevenheid van verschillende identiteiten, culturen en geschiedenissen laten zien. De kunstenaars claimen ruimte voor zichzelf, voor dagelijkse gewoontes en symboliek en voor inclusieve gemeenschapsvorming. Liefde voor elkaar en voor de ander, ondanks de barricades die soms worden opgetrokken door onze maatschappij die nog niet altijd voldoende historisch bewustzijn heeft van koloniale verledens, migratiegeschiedenissen en hedendaagse vormen van racisme.